Palenie papierosów a nadciśnienie. Jaka jest zależność?

Palenie papierosów wiąże się z poważnym zagrożeniem dla zdrowia sercowo-naczyniowego, zwłaszcza w przypadku nadciśnienia tętniczego, które jest powszechnym problemem w Polsce. W Polsce w wyniku chorób wywołanych paleniem tytoniu każdego dnia umiera 200 osób!

Palenie papierosów a choroby układu krążenia

Badania wyraźnie pokazują, że palenie papierosów, nawet rzadkie, jest znaczącym czynnikiem ryzyka zgonu. U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, uzależnienie od nikotyny jeszcze bardziej utrudnia kontrolę ciśnienia krwi. Ważnym aspektem jest również bierny palenie, który, podobnie jak aktywne palenie, znacząco zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Również dzieci matek palących w okresie ciąży są w większym stopniu narażone na podwyższone ryzyko występowania chorób sercowo-naczyniowych.

Dowolne działania przeciwnikotynowe, w tym ogarniczenie palenia lub całkowite jego rzucenie pomagają zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Niemniej jednak, u osób, które kiedyś paliły, to ryzyko pozostaje wyższe niż u tych, które nigdy nie sięgały po papierosy. Spora część palaczy decyduje się na zastąpienie tradycyjnych wyrobów, e-papierosami lub papierosami HnB. To rodzaj urządzenia, które w przeciwieństwie do tradycyjnego papierosa nie spala tytoniu, ale podgrzewa go do temperatury maksymalnie ok. 300°C. Mimo ich rosnącej popularności należy mieć świadomość, że również zwiększają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, dlatego długotrwałe ich stosowanie nie jest zalecane.

W kontekście układu sercowo-naczyniowego, wpływ nikotyny jest głównie związany z pobudzaniem współczulnego układu nerwowego. Ten proces następuje poprzez aktywację chemoreceptorów w obwodowych częściach rdzenia kręgowego oraz bezpośrednie działanie na pień mózgu. Nikotyna powoduje uwalnianie różnych neuroprzekaźników, takich jak adrenalina, noradrenalina i serotonina, co ma wpływ na stan naczyń krwionośnych. Ponadto, produkty spalania tytoniu prowadzą do stanu zapalnego, uszkodzenia śródbłonka i aktywacji płytek krwi, co z kolei zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, w tym w szczególności miażdżycy, dławicy piersiowej, zakrzepicy, a nawet zawału serca.

Wpływ palenia papierosów na nadciśnienie?

Jeśli chodzi o wpływ palenia na ciśnienie krwi istnieją pewne rozbieżności. Chociaż niektóre badania wskazują na redukcję ciśnienia u osób palących, zwłaszcza w okresach abstynencji, to jednak palenie powoduje tymczasowe podwyższenie ciśnienia tętniczego, zwłaszcza po pierwszym papierosie w ciągu dnia. Każdy wypalony papieros wywołuje istotne podwyższenie ciśnienia tętniczego i częstości rytmu serca, które utrzymuje się przez przynajmniej 15 minut. Jednak w dłuższej perspektywie, palenie zwiększa ryzyko rozwoju wystąpienia:

• nadciśnienia maskowanego,
• nadciśnienia naczyniowo-nerkowego,
• nadciśnienia złośliwego,

oraz sprzyja wzrostowi sztywności naczyń tętniczych.

artykuł sponsorowany

Bibliografia:

• S. Surma, K. Narkiewicz, Palenie papierosów a ryzyko nadciśnienia tętniczego i innych chorób układu krążenia. Przegląd literatury i badań klinicznych, Choroby Serca i Naczyń 2022;19(3).
• Rutz-Danielczyk A., Głuszek J. Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia tętniczego. Współczesna terapia nadciśnienia tętniczego. Wydawnictwo Medyczne Termedia, Poznań 2008.
• Tykarski, Andrzej, et al. „Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym—2019 rok.” Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce 5.1 (2019), s.16-17.