Nauka i technika dla osób z niepełnosprawnością

Osoby z niepełnosprawnością z racji swoich fizycznych ograniczeń mają trudności w normalnym, codziennym funkcjonowaniu. Naukowcy, inżynierowie, technicy od lat starają się ułatwić im życie i odnoszą na tym polu coraz większe sukcesy.

Jeszcze do niedawna osoba o znacznym stopniu niepełnosprawności często była skazana w praktyce na życie tylko w swoim domu. Jej kontakty ze światem zewnętrznym były ograniczone, gdyż nawet dzieci z niepełnosprawnością, które trafiały do zwykłych szkół, a nie specjalnych, często obejmowano nauczaniem indywidualnym i co najwyżej na wybrane zajęcia chodziły do swojej placówki. To się zmienia dzięki większej świadomości społecznej, ale i w znacznym stopniu dzięki postępowi technologicznemu. Dziś aktywność fizyczna osób niepełnosprawnych nie jest już czymś zaskakującym.

Jednym ze szczytowych osiągnięć współczesnej techniki jest egzoszkielet rehabilitacyjny, który przywraca mobilność osobom sparaliżowanym od pasa w dół. Urządzenie wspomaga kolana oraz biodra i chory przy pomocy kul może się sam poruszać. Z kolei nadzieję na odzyskanie wzroku daje niewidomym bio-siatkówka, którą można wszczepić do oka. Działa ona jak mikroskopijna kamera, a osoba z niepełnosprawnością widzi, gdyż urządzenie jest niejako podpięte do jej układu nerwowego. Naukowcy zastrzegają, że o ile egzoszkielet jest już sprawdzonym urządzeniem to bio-siatkówka ma jeszcze szereg niedoskonałości, ale pierwszy najtrudniejszy krok został zrobiony i teraz po prostu trzeba te technologię udoskonalić.

Duży postęp obserwujemy też w zakresie komunikacji osób z niepełnosprawnością ze światem, czego przykładem są bezdotykowe smartfony dla ludzi mających różnego rodzaju niepełnosprawności manualne. Takie urządzenia pozwalają na wysyłanie głosowych sms-ów i wybieranie numeru telefonu także bez używania rąk. Jeszcze bardziej pomocne są różnego rodzaju aplikacje, które powstają z myślą o osobach z niepełnosprawnością np. wyostrzają kontrast na ekranie, pomagając słabo widzącym w oglądaniu zdjęć, rysunków, w czytaniu tekstu. Inne aplikacje odczytują na głos teksty, są też dostępne programy do deskrypcji zdjęć zamieszczanych na stronach internetowych – to słowne opisy obrazów, niejako relacjonujące to, co się dzieje na zdjęciu. Popularność zdobywają również „Mówiące mapy” pomagające osobom niewidomym w poruszaniu się po stałych trasach. Inne aplikacje ułatwiają komunikowanie się ze światem, bo zamiast liter można wysyłać sms-y z piktogramami.

Wiele innowacyjnych pomysłów, które ograniczą skutki niepełnosprawności, to jeszcze pieśń przyszłości, natomiast z uwagi na barierę finansową z dostępnych technologii wciąż korzysta niewiele osób. W tej chwili najistotniejsze jest, aby cyfryzacja czy sztuczna inteligencja, jak najbardziej ułatwiały osobom z różnymi fizycznymi lub intelektualnymi ograniczeniami codzienne funkcjonowanie w życiu. Ważne aby osoba z niepełnosprawnością mogła bez wychodzenia z domu (jeśli jest to dla niej zbyt duże wyzwanie) załatwić wiele prostych spraw. Chodzi nie tylko o zarezerwowanie on-line wizyty u lekarza, czy złożenie wniosku do urzędu gminy lub powiatu, ale także o możliwość zdalnej obsługi przez inne instytucje. I pozytywne zmiany w tym kierunku już widać.

Przykładem może być rosnący rynek telepracy, gdzie technologie informatyczne pozwalają osobom z niepełnosprawnością na podjęcie pracy w domu. Z kolei firmy ubezpieczeniowe i banki oferują coraz szerszą obsługę firm i osób fizycznych drogą elektroniczną z czego oczywiście korzysta ogół klientów. Jednak dla ludzi z niektórymi niepełnosprawnościami jest to często jedyna metoda, aby skontaktować się z bankiem bez konieczności ustanawiania pełnomocnika. Takie rozwiązania w coraz większym zakresie stosuje również PKO Bank Polski.

Dbamy, aby nasi klienci w kontakcie z bankiem, mogli wybrać najwygodniejszy dla siebie kanał obsługi. Sprawy, które jeszcze kilka lat temu wymagały wizyty w oddziale, dziś można szybko i wygodnie załatwić również przez Internet lub smartfona – np. wziąć pożyczkę czy poprosić o wydanie zaświadczenia bankowego. Konto osobiste można otworzyć w naszym oddziale, ale można również wypełnić wniosek elektronicznie i zamówić kuriera z umową do domu. Z pytaniem lub prośbą o wyjaśnienie można zwrócić się do pracownika oddziału, zadzwonić na naszą infolinię lub napisać do banku, wykorzystując formularz umieszczony na naszej stronie internetowej – wyjaśnia Martyna Pakuła z Biura Jakości Sprzedaży w PKO banku Polskim.

Jednocześnie osoby z niepełnosprawnościami, które zdecydują się na wizytę w oddziale, mogą korzystać z udogodnień architektonicznych, wsparcia tłumacza języka migowego on-line, możliwości obsługi w oddzielnym, zapewniającym komfort akustycznym pomieszczeniu czy np. autoryzacji transakcji tuszowym odciskiem kciuka (dla osób niemogących pisać) lub kodem SMS.

Kampanię wspierają: PKO Bank Polski, Fundacja BGK, Fundacja Orlen-DAR SERCA, Fundacja KGHM Polska Miedź, Totalizator Sportowy, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.