Jeszcze w latach 80-tych mierzenie poziomu cukru we krwi było możliwe tylko w przychodni. Dziś istnieją systemy ciągłego monitoringu pozwalające obserwować poziom cukru w telefonie. A to tylko jeden aspekt choroby. Jak bardzo zmieniło się życie cukrzyka między generacją X a Y?
Diabetologia to jedna z dynamiczniej rozwijających się gałęzi medycyny. Obecnie w codziennym mierzeniu poziomu cukru pomagają cukrzykom niewielkie glukometry, miejsce strzykawki zajęły peny oraz pompy insulinowe, a nawet prowadzone są badania nad stworzeniem sztucznej trzustki. Trudno w to uwierzyć, ale jeszcze 100 lat temu nie było wiadomo, jak cukrzycę powinno się leczyć, a choroba była uważana za śmiertelną. Jak przebiega nowoczesne leczenie cukrzycy? Podpowiadamy.
Przełom w leczeniu cukrzycy nastąpił w 1921 roku. Właśnie wtedy odkryto, że insulina, która reguluje poziom cukru znajduje się w trzustce. To odkrycie wywołało kolejne – podanie insuliny człowiekowi, wynalezienie pasków testowych, próba przeszczepu trzustki. Postęp w diabetologii odczarował cukrzycę, którą kiedyś uważano za śmiertelną chorobę.
Od glukometru do pompy insulinowej
Chociaż nie minęło jeszcze 100 lat od największego odkrycia w historii istnienia cukrzycy, obecnie jakość życia chorych bez wątpienia zmieniła się. Jeszcze w latach osiemdziesiątych diabetycy cały swój rytm dnia musieli dostosować do swojej choroby. Przykładowo: aby zbadać swój cukier we krwi musieli udać się do najbliższej przychodni. Powstanie glukometrów – które na początku wielkością przypominały cegłę – sprawiło, że mierzenie poziomu cukru stało się mniej kłopotliwe. Współczesne glukometry są powszechnie dostępne. Ich niewielki rozmiar pozwala, aby trzymać je ciągle przy sobie – w pracy, podczas dalekich podróży czy uprawiania sportu.
Zmienił się również sposób przyjmowania insuliny. Kiedyś insulina dawkowana była szklanymi strzykawkami z igłami wymagającymi sterylizacji. Obecnie diabetycy mogą leczyć się tam, gdzie akurat przebywają dzięki penom i pompom insulinowym. Do podawania insuliny przy pomocy obu narzędzi nie jest już potrzebna tradycyjna strzykawka, która często wywołuje u leczonych strach. Pen, który przypomina kształtem długopis, posiada miejsce na wkład z insuliną, pozwala na dokładne ustawienie zaplanowanej dawki oraz niemal bezbolesne wstrzyknięcie insuliny. Natomiast pompa insulinowa to jedno z najbardziej nowoczesnych sposobów dawkowania insuliny. Pompa, jest noszona stale przez pacjenta i przez 24 godziny na dobę zapewnia podawanie insuliny. System ten pozwala uniknąć wykonywania kilku ukłuć dziennie.
Cukrzyca w telefonie
W nowoczesnych metodach leczenia cukrzycy coraz większe miejsce zajmują aplikacje mobilne dla cukrzyków. Niecałe 20 lat temu powstał pierwszy system ciągłego monitorowania glikemii. Obecnie jego najnowocześniejszą formę przybiera system Eversense, z sensorem umieszczanym pod skórą ramienia osoby chorej na cukrzycę na 90 dni, a są już prowadzone badania, by ten okres przedłużyć do 6 miesięcy. Nadajnik systemu jest bardzo lekki, wodoodporny oraz wyposażony w Bluetooth, który zapewnia łączność ze smartfonem. Nadajnik dba o bezpieczeństwo cukrzyka – wibruje za każdym razem, gdy odnotuje zbliżającą się hipo- bądź hiperglikemię. Ostatnim elementem Eversense jest telefon z aplikacją – to tam zbierane są dane o poziomie cukru, do których użytkownik ma dostęp w każdym momencie.
Dieta dla cukrzyka po nowemu
Mniej skomplikowane mierzenie poziomu cukru oraz przyjmowanie insuliny to nie jedyne czynności, które przez lata stały się prostsze. W codziennym życiu cukrzyka dobrze sprawdzają się przedmioty ułatwiające przygotowywanie zdrowych posiłków, a odpowiednia dieta jest kluczowa (sprawdź, jakie są 3 najlepsze oleje w diecie cukrzyka). Inteligentne wagi kuchenne wraz z aplikacją wskazują nie tylko gramaturę posiłków, ale również obliczają ich wartość kaloryczną, zawartość tłuszczu czy soli oraz umożliwiają prowadzenie dziennika diety. Innym rozwiązaniem „na wyciągniecie kciuka” są aplikacje mobilne, które dają możliwość obliczenia zawartości wymienników WW oraz WBT.
Istotną pomocą są kalkulatory bolusa pozwalające obliczyć prawidłową dawkę insuliny. Jednak to co ma gigantyczne znaczenie i jest jednym z najważniejszych osiągnięć ostatnich dekad w diabetologii, to uznanie krytycznej roli nowoczesnej edukacji w terapii cukrzycy. Nie jest możliwe osiągnięcie dobrej kontroli cukrzycy bez praktycznej wiedzy o zasadach żywienia (np. jak obliczać wymienniki węglowodanowe u osób leczonych insuliną). Nowoczesne technologie w medycynie jak np. urządzenia do ciągłego monitorowania glikemii pozwalają dziś zrozumieć lepiej swoją cukrzycę, nauczyć się reakcji organizmu na różne czynniki i lepiej dopasować terapię do indywidualnych potrzeb chorego na cukrzycę.
Nowe technologie w leczeniu cukrzycy
Co więcej, dziś dzięki mediom społecznościowym zdobycie informacji o doświadczeniach innych cukrzyków jest banalnie proste. Kiedyś zostawały tylko dyskusje na korytarzu w przychodni. A dla wielu chorych niezwykle cenne jest wsparcie społeczności i możliwość wymiany doświadczeń.