Kolano jest stawem o skomplikowanej budowie, która może sprzyjać powstawaniu urazów. Co robić, gdy pojawi się ból? Z czego mogą wynikać takie dolegliwości i jak sobie z nimi radzić? Poznaj przyczyny bolących kolan i dowiedz się, jak sobie z tym radzić.
Budowa stawu kolanowego
Kolano jest skomplikowaną strukturą, dlatego umożliwia wykonywanie szerokiego zakresu ruchów. To zginanie, prostowanie i rotacja w zgięciu. Głównymi elementami budowy kolana są połączone ze sobą mięśnie i więzadła. Odpowiadają za ruch w stawie oraz jego stabilizację. [1]
W kolanie znajduje się także rzepka oraz dwie łąkotki, które równomiernie rozkładają nacisk kości udowej na kość piszczelową. Staw otacza torebka stawowa pełniąca funkcję stabilizacyjną. W jej wnętrzu znajduje się maź stawowa, czyli substancja odpowiadająca za zasilanie chrząstki w składniki odżywcze. [1]
Przyczyną bólu kolana może być uszkodzenie lub nadwyrężenie jednego z opisanych elementów lub kilku z nich. Najbardziej uciążliwymi dolegliwościami są zwichnięcia, skręcenia i zerwania wiązadeł. Wymagają one specjalistycznego leczenia. [2]
Ból kolan – co może mu towarzyszyć?
Bólowi kolan mogą towarzyszyć inne objawy, które wskazują na przyczynę dolegliwości [3]. Mogą to być:
- ograniczenie ruchomości,
- wrażliwość na ucisk,
- obrzęki,
- wysięk do stawu,
- uczucie sztywności, niestabilności,
- zablokowania,
- odgłosy ze stawu podczas ruchu.
Podczas rozpoznania choroby lekarz bierze także pod uwagę również, czy występują dolegliwości po okresie nieaktywności, czyli ból spoczynkowy lub ból kolan przy kucaniu i wstawaniu. [3]
Bolące kolana – przyczyny
Wśród najpoważniejszych przyczyn bólu kolana można wymienić poniższe urazy.
- Uszkodzenia łąkotek – występują przeważnie u osób młodych, sportowców i częściej dotyczą łąkotki przyśrodkowej. Ból lokalizuje się zwykle na wysokości szpary stawowej, towarzyszą mu obrzęk i wysięk w stawie oraz uczucie przeskakiwania w kolanie. [2]
- Skręcenie – to uraz polegający na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie. Urazowi towarzyszy ból po wewnętrznej stronie kolana, obrzęk i krwiak. [2]
- Zwichnięcie rzepki – dotyczy głównie młodych dziewcząt, może wymagać punkcji stawu. [2]
- Zwichnięcie – to uszkodzenie, w którym dochodzi do utraty prawidłowej łączności powierzchni stawowych kości połączonych torebką stawową. W jego wyniku często występuje przerwanie więzadeł. [2]
Jednak nie zawsze przyczyna dolegliwości musi być tak poważna. Ból kolan przy kucaniu i wstawaniu może być również efektem tak zwanego kolana biegacza. [4]
Kolano biegacza
Kolano biegacza jest wynikiem przeciążenia przyczepu pasma biodrowo-piszczelowego. Występuje u ludzi, którzy często uprawiają jogging, u biegaczy długodystansowych, narciarzy, skoczków czy piłkarzy. [4]
W wyniku długotrwałego i nadmiernego przeciążania pojawiają się mikrouszkodzenia, które nie mają szansy się zagoić. Dochodzi do stanu zapalnego przyczepu (entezopatii), a odczyn zapalny powoduje ból kolan przy kucaniu i wstawaniu oraz wykonywaniu codziennych aktywności. [4]
Co na bolące kolana?
Jeśli bolą Cię kolana i zostały wykluczone opisane wyżej poważne przyczyny dolegliwości, takie jak zwichnięcie czy skręcenie, warto wdrożyć poniższe działania [4]:
- zaprzestanie treningów,
- przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i leków przeciwbólowych,
- odpoczynek z uniesioną kończyną,
- stosowanie maści przeciwzapalnych i przeciwobrzękowych.
Można zastosować również [4]:
- fizykoterapię – krioterapię z azotem lub jonoforezę przeciwzapalną,
- kinezjotaping – zmniejszy napięcie pasma biodrowo-piszczelowego.
Jeśli przyczyną bólu kolana jest uraz, na przykład stłuczenie, warto zastosować maść z octanowinianem glinu, który zmniejsza obrzęk, łagodzi ból i działa chłodząco, np. Altacet. Środek można aplikować bezpośrednio po wystąpieniu urazu, aby zminimalizować nieprzyjemne dolegliwości. [5]
Bólu kolan nie powinno się lekceważyć. Wizyta u lekarza jest wskazana zawsze, gdy pojawiają się dolegliwości bólowe.
Bibliografia:
- Co należy wiedzieć o budowie kolana, Medipage 2019, (https://medipage.pl/pl/p/file/4b501b6606bb62aedba2e2e640178e2b/Rozdzial2_kolano.pdf)
- Libura M., Urazy stawu kolanowego, uraz w obrębie kolana, Medycyna Praktyczna dla pacjentów 2023, (https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/130008,urazy-stawu-kolanowego-uraz-w-obrebie-kolana)
- Fossum Ch., Sommerfeld P., Tempelhof S., Diagnostyka (staw kolanowy), Edraurban.pl 2009, (https://edraurban.pl/layout_test/book_file/141/technikiosteopatycznetom1.pdf)
- Mikusek R., Kolano biegacza, Ortopediainfo.pl Portal Ortopedyczny dla Pacjentów, (https://ortopediainfo.pl/kolano-biegacza/)
- Altacet żel (https://www.altacet.pl/)
artykuł sponsorowany