Aktualnie najczęściej stosowaną metodą pomiaru glukozy we krwi przez chorych dotkniętych cukrzycą jest pomiar za pomocą glukometrów inwazyjnych. Urządzenia te wymagają od chorego nakłucia skóry i naniesienia próbki krwi na sensor. Nowym rozwiązaniem jest całkowicie bezinwazyjny pomiar glukozy z użyciem glukometru GlucoActive.
Cukrzyca jest grupą chorób metabolicznych związanych z długotrwale podwyższonym poziomem cukru we krwi. Istnieje wiele typów cukrzycy, jednak najczęstszymi są typ II i I. Cukrzyca typu II nazywana inaczej cukrzycą insulinoniezależną odznacza się odpornością komórek na insulinę oraz niedostateczną produkcją insuliny przez trzustkę. Na cukrzycę typu II choruję około 90% osób ze zdiagnozowaną cukrzycą. Cukrzyca typu I wyróżnia się całkowitym uzależnieniem chorego od insuliny z powodu niepoprawnego funkcjonowania trzustki. [1]
Nieleczona cukrzyca może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia wzroku, nerek, amputacji kończyn i śmierci. Wszystkie mechanizmy powstawania cukrzycy nie są do końca znane jednak najczęstszym czynnikiem wpływającym na rozwój cukrzycy typu II jest otyłość, brak ruchu i złe nawyki żywieniowe. [2]
Problem profilaktyki w leczeniu cukrzycy
Życie cukrzyków na przestrzeni dziesięcioleci zmieniło się. Aktualnie najczęściej stosowaną metodą pomiaru glukozy we krwi przez chorych dotkniętych cukrzycą jest pomiar glukozy z użyciem glukometru inwazyjnego. Urządzenie te wymagaja od chorego nakłucia skóry i naniesienia próbki krwii na sensor. W zależności od typu cukrzycy i stopnia zaawansowania, chory musi wykonywać pomiar nawet kilka razy dziennie. Niezależnie od miejsca czy sytuacji w której się znajduje. Z tego powodu dla wielu osób czynność ta jest uciążliwa. Dodatkowo badaniu towarzyszy ból wynikający z nakłuwania igłą skóry, najczęściej opuszka palca. Na podstawie wskazań glukometru chory podejmuje następne kroki. Zażywa leki, podaje sobie insulinę lub wprowadza odpowiednie dane do pompy insulinowej.
W leczeniu cukrzycy kluczowe jest zaangażowanie osoby chorej, wymaga to pracy nad sobą, zmiany codziennych nawyków, diety oraz podjęcia aktywności fizycznej. W rutynowych zmaganiach z chorobą niezwykle ważne jest regularne monitorowanie poziomu glukozy we krwi, kontakt z lekarzem prowadzącym i szeroko pojęta profilaktyka.
Skala problemu
Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia około 422 milionów ludzi w roku 2014 było chorych na cukrzycę. Tylko w 2012 cukrzyca była bezpośrednią przyczyną śmierci 1,5 miliona osób na całym świecie. [3] Na podstawie danych rozliczeniowych porad lekarskich oraz leków refundowanych z 2013 roku obliczono, że aż 2,17 miliona polaków cierpi z powodu cukrzycy a kolejne 560 tysięcy nie było świadomych swojej choroby. [4] Cukrzyca to także pierwsza niezakaźna choroba, która została uznana przez ONZ za epidemię XXI wieku. Najwięcej przypadków cukrzycy stwierdza się w krajach wysoko rozwiniętych – liczba zdiagnozowanych przypadków dochodzi nawet do 10% populacji.
Szacuje się jednak, że już co trzecia osoba posiada objawy wskazujące na cukrzycę typu II bądź I. Wynika to nie tylko ze względu ciężki proces diagnostyki, wymagający wcześniejszego wykluczenia jednostek chorobowych o zbliżonych symptomach, ale i brak alarmujących oznak przez pierwsze lata rozwoju choroby.
Rozwiązanie GlucoActive -nieinwazyjny pomiar glukozy z użyciem glukometru
Firma GlucoActive opracowuje rozwiązanie umożliwiające pomiar glukozy z użyciem glukometru całkowicie bezinwazyjny. Zespół polskich naukowców z Politechniki Wrocławskiej oraz Polskiej Akademii Nauk składający się ze specjalistów z dziedziny spektrofotometrii, mikroelektroniki i optoelektroniki, dowiódł możliwości wykorzystania metod optycznej spektroskopii w bezinwazyjnym pomiarze stężenia glukozy. Ich autorskie rozwiązania pozwalają na bezbolesny szybki pomiar z dokładnością porównywalną do tradycyjnych glukometrów paskowych. Metoda optycznego pomiaru glukozy opiera się na precyzyjnym pomiarze światła pochłoniętego i rozproszonego przez skórę. Urządzenie oświetla skórę światłem o ściśle określonej długości fali i bada zmiany spowodowane obecnością glukozy w krwi wewnątrz naczyń krwionośnych.
Jeszcze kilka lat temu zminiaturyzowanie wiązki laserowej i układu optycznego wielkości stołu do poziomu mikrolaboratorium mieszczącego się w tarczy zegarka nie było możliwe. Aktualnie zespół pracuje nad dalszą miniaturyzacją urządzenia i poprawą jego dokładności. W planach jest produkcja także urządzenia stacjonarnego, o jeszcze większej dokładności niż glukometry paskowe, przeznaczonego do jednorazowych pomiarów w szerszym gronie osób – w placówkach medycznych, sportowych oraz aptekach, co można porównać do coraz popularniejszych w nowoczesnych aptekach ciśnieniomierzy, umożliwiających darmowy pomiar dla klientów placówek.
Priorytetem dla GlucoActive jest jednak wypuszczenie na rynek w pierwszej kolejności mobilnego glukometru w coraz popularniejszej ubieralnej technologii (z ang. wearable) w formie inteligentnego zegarka – smartwatcha. Premiery możemy się planowo spodziewać w okolicach połowy 2020 roku a cena jednostkowa za urządzenie powinna się kształtować na poziomie średniej półki smartfona i, co ważne dla diabetyków, będzie stanowić opłatę jednorazową, ponieważ urządzenie nie wymaga wymiany sensorów jak w przypadku popularnych glukometrów paskowych oraz coraz popularniejszych również w Polsce rozwiązań pół inwazyjnych typu FreeStyle Libre.
Wykorzystywana przez GlucoActive optyczna technika pomiaru umożliwiają także bezinwazyjny pomiar innych substancji we krwi jak cholesterol, kreatynina czy poziom odwodnienia, co stanowi szerokie pole do rozwoju technologii i wprowadzania na rynek nowych urządzeń, docelowo analizujące coraz więcej istotnych parametrów człowieka.
Źródła:
[1] Definition, Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus and its Complications. Part 1: Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus (WHO/NCD/NCS/99.2). Geneva: World Health Organization; 1999.
[2] GBD 2013 Risk Factors Collaborators. Global, regional, and national comparative risk assessment of 79 behavioural, environmental and occupational, and metabolic risks or clusters of risks in 188 countries, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. Lancet. 2015;386(10010):2287–323.
[3] WHO Mortality Database [baza internetowa]. Geneva: World Health Organization; (http://apps.who.int/healthinfo/statistics/mortality/causeofdeath_query/, dostęp 4 czerwca 2019).
[4] Komitet Zdrowia Publicznego PAN, Analiza Towarzystwa Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Cukrzycą MOJACUKRZYCA.PL; (http://mojacukrzyca.pl/dane-o-cukrzycy-w-polsce/, dostęp 4 czerwca 2019).